Thơ Hàn Mặc Tử mang đến sự tươi đẹp, phong khoáng, tràn đầy cảm xúc và đôi khi còn có chút “điên loạn”. Ông sử dụng bút pháp tượng trưng, siêu thực với lối thơ nửa kín nở mở khiến người đọc phải tò mò, thích thú. Hãy cùng The POET magazine điểm qua những tác phẩm hay để đời trong suốt sự nghiệp sáng tác của ông.
Thơ Hàn Mặc Tử mang đến sự tươi đẹp, phong khoáng, tràn đầy cảm xúc và đôi khi còn có chút “điên loạn”. Ông sử dụng bút pháp tượng trưng, siêu thực với lối thơ nửa kín nở mở khiến người đọc phải tò mò, thích thú. Hãy cùng The POET magazine điểm qua những tác phẩm hay để đời trong suốt sự nghiệp sáng tác của ông.
Tác phẩm của Hàn Mặc Tử đa dạng nhiều thể loại gồm: Thơ, kịch thơ, văn xuôi, phóng sự, tạp văn, văn tế. Gồm:
Có rất nhiều tập thơ Hàn Mặc Tử về tình yêu, dưới đây là danh sách tổng hợp tất tần tật các tác phẩm:
Gió xuân đi khỏi bao giờ, Tấc xuân với tấm lòng thơ não nùng. Hỏi mình, mình có nhớ nhung, Bao la non nước một vùng nước non. Quen nhau từ thuở đào non, Biết nhau từ thuở trăng tròn, ai ôi! Hương thơm bay mất đi rồi, Mỗi lần hoa nở gây mùi yêu đương. Chiêm bao thấy mặt chán chường, Tỉnh ra hoảng hốt, hỏi nường, nường đâu! Sao trong giai tiết mà sầu, Rưng rưng nước mắt ai hầu lau cho?
Mở miệng không ra, những nghẹn ngào, Tương tư sầu ấy cực làm sao! Nghe chim anh võ kêu buồn đáp, Thấy bóng đông quân tới biếng chào. Đứng sững ngoài hiên mà tưởng tượng… Ngồi thừ trước án để chiêm bao. Mặc cho hoa rụng bay tơi tả, Lẩm bẩm: “Em ơi, khổ thế nào”!
Tuổi trẻ nào e nỗi ế chồng Dèm pha mặc kệ ngó như không Sen phơi nắng hạ hương càng thắm Bùn lóng hồ thu nước vẫn trong Dòng Ngư gieo thơ chưa gặp khách Cầu Lam đợi ngọc quản chi công Miệng lằn lưới mối đừng khua nữa Ta há như ai vững tợ đồng!
Gió rủ nhau đi chốn cả rồi Nhỏ to, câu chuyện, ô kìa coi Trong lau như có điều chi lạ, Hai bóng lung lay, thấy cọ mài… Chen chúc, bóng trăng dòm thiệt kĩ: Hai cành lau siết vì yêu thương Cái Nàng năm ngoái không quay lại Ngồi nghỉ bên lau để vấn vương Âm thầm, gió quyến mùi hương mất Để khóm vi lau đứng trẻn trơ Từ trước say sưa tình quấn quýt, Lạnh lùng không nói tận bao giờ…
Thần trí cao dâng đến chín trời Cung cầm rất lạ nỗi chơi vơi E khi mùi đạo là hương đức Đớp mắt lên cho chí rụng rời Hào quang vây riết điềm chiêm bao Chúa hiện ra trong điệu nhạc nào Đầy rẫy no nê nguồn sáng láng Rất nên trăng ngọc với vàng sao Phút giây hoan lạc ngớp vô song Bờ bến thơ đây rộn gió lòng Ý đã nên sang, tình phải trọng Cho mau! Lời nguyền nóng lên không Chúa tôi, trên hết báu thanh xuân Rất đã, rất no, ớn bội phần Lời đẹp cao rao muôn trượng cả: Đây, xuân như ý, nguyện như rằm
Xuân trẻ, xuân non, xuân lịch sự Tôi đều nhận thấy trên môi em Làn môi mong mỏng tươi như máu Đã khiến môi tôi mấp máy thèm
Từ lúc tóc em bỏ trái đào Tới chừng cặp má đỏ au au Tôi đều nhận thấy trong con mắt Một vẻ thơ ngây và ước ao
Lớn lên, em đã biết làm duyên Mỗi lúc gặp tôi che nón nghiêng Nghe nói ba em chưa chịu nhận Cau trầu của khách láng giềng bên
Ta: Nắng chiều mát dịu như kem, Về đâu vội vã cô em bán trầu? Vì đâu duyên thắm nơi nhau, Dừng chân đứng lại trên cầu đã nao…
Nàng: Nắng chiều trong lá vườn chen, Chợ chiều hết họp lỡ duyên em rồi, Vui gì anh hỏi lôi thôi, Tương tư nặng gánh ai người biết cho…
Ta: Nắng chiều hôn lấy má em, Giữa đàng gặp gỡ anh thèm duyên tơ… Trên đồi mây trắng vẩn vơ, Bay quanh lưu luyến, sững sờ có khi…
Nàng: Lòng em như nước suối trong, Tình em như miếng giầu nguồn anh ơi, Hàng này đáng giá mấy mươi, Mà anh mua lấy cho người ta chê?
Ta: Trong khi khao khát tình yêu, Dầu rằng tốt, xấu, giàu, nghèo, cũng cam, Cánh đồng lả lướt khói lam, Anh mơ cái lúc hương trầm đốt lên…
Nàng: Lòng em nghe đã bồi hồi, Yêu anh không biết mở lời sao đây? Ô kìa! Bóng liễu ngất ngây, Đứng im không nói đã say sưa tình…
Ta: Ở đây có sẵn trầu tươi, Em têm một miếng em mời anh đi, Rồi ra duyên thắm lâu dài Trăm năm ghi lấy những lời ngây thơ.
Lan ngắm giùm em, lịch sự không? Lần đầu em mặc áo thêu bông… Lan đâu hiểu lẽ em làm dáng, Lan ạ! Mai đây em lấy chồng…
Non nước tâm tình rộng bốn phương Đòi em làm Nhạc, tôi làm Hương Đêm nay đại yến Lâm Xuân Các Điêu Thuyền đàn khúc Tề Tuyên Vương
Xong rồi đôi ta qua Đào Nguyên Em làm rượu ngọt, anh làm men Tiên cô không đợi duyên mời mọc Say thôi gò má đỏ rần lên.
Liêu Tây bây giờ đang chiêm bao Bây giờ ly biệt đến phương nao Ước chi ta hoá làm Lê ảnh Để khóc thương nhau đến bạc đầu.
Ta căm với tiếng reo khô Ta buồn với liễu bên hồ ngẩn ngơ Ngông cuồng đi hái vần thơ Yêu đương, rót nước để chờ trăng lên Bóng Hằng trong chén nằm nghiêng Lả lơi, tắm mát, làm duyên gợi tình Sóng xao mặt nước rung rinh Lòng ta khát miếng chung tình từ lâu Uống đi cho đỡ khô hầu Uống đi cho bớt cái sầu mênh mang Có ai nuốt ảnh trăng vàng Có ai nuốt cả bóng nàng Tiên Nga Đã thèm cái giấc mơ hoa
Kìa anh xem! Dải mây hờ trên đỉnh núi, Buổi chiều hôm đã nhuộm một màu lam. Và trên không đàn cò trắng đương làm Một bài thơ dài không vần điệu.
Bài thơ ấy xoá dần trong rặng liễu, Mà chúng ta – thi sĩ – đương mơ say Đương lặng nhìn hiện tượng của trời mây, Lòng ta bỗng xôn xao và nức nở.
Rồi tự nhiên, âm thầm trong tiếng thở, Lời ca ngâm vang dậy giữa đồi thông, Khiến vi lau im lặng, suối trong ngừng, Không lay nữa, cũng không thèm chảy nữa,
Chỉ ngây ngất lóng nghe lời mai mỉa Những linh hồn vất vả vì yêu thương. Kìa anh xem! Cô gái đứng bên đường, Mặc yếm thắm, dáng ngây thơ và bẽn lẽn.
Hái rau sam, nhưng xuân tình không thể nén, Trên làn môi ươn ướt như thèm duyên Mà chúng ta – thi sĩ – lặng triền miên Đương tìm vần! Trẻ, đẹp, non trong nếp áo.
Nếu cảnh vật, nước mây không huyền ảo. Hồn thơ đâu tràn vọt như giòng khe… Hồn thơ đâu uyển chuyển như sáo hè, Văng vẳng thổi, lan man trong bóng tối
Và hồn thơ đâu, anh hỡi! Cao vòi vọi, Như mây bay về chốn ngụ nàng Tiên, Mà những đêm thanh trong lúc ngả nghiêng, Để xiêm áo trễ tràng cho mát mẻ…
Trời sớm tinh sương em dậy rồi, Vội vàng vén áo ra vườn coi… Sương mai ấp lấy làn da thịt, Em hái trầu tươi, em cũng tươi.
Dưới đây là tổng hợp những bài thơ hay của Hàn Mặc Tử trong tập Thơ điên (đau thương) được xuất bản năm 1937:
Thơ Hàn Mặc Tử phần Hương thơm gồm 16 bài tất cả, trong đó có những tác phẩm nổi bật sau:
Đây phút thiêng liêng đã khởi đầu: Trời mơ trong cảnh thực huyền mơ! Trăng sao đắm đuối trong sương nhạt, Như đón từ xa một ý thơ.
Ai hãy làm thinh chớ nói nhiều, Để nghe dưới đáy nước hồ reo; Để nghe tơ liễu run trong gió, Và để xem trời giải nghĩa yêu…
Hàng thông lấp loáng đứng trong im, Cành lá in như đã lặng chìm. Hư thực làm sao phân biệt được! Sông Ngân Hà nổi giữa màn đêm.
Cả trời say nhuộm một màu trăng, Và cả lòng tôi chẳng nói rằng. Không một tiếng gì nghe động chạm, Dẫu là tiếng vỡ của sao băng…
Trong làn nắng ửng: khói mơ tan, Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng. Sột soạt gió trêu tà áo biếc, Trên giàn thiên lý. Bóng xuân sang.
Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời Bao cô thôn nữ hát trên đồi; – Ngày mai trong đám xuân xanh ấy, Có kẻ theo chồng bỏ cuộc chơi…
Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi, Hổn hển như lời của nước mây, Thầm thĩ với ai ngồi dưới trúc, Nghe ra ý vị và thơ ngây…
Khách xa gặp lúc mùa xuân chín, Lòng trí bâng khuâng sực nhớ làng: – “Chị ấy, năm nay còn gánh thóc Dọc bờ sông trắng nắng chang chang?”
Sao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên. Vườn ai mướt quá, xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền.
Gió theo lối gió, mây đường mây, Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay… Thuyền ai đậu bến sông trăng đó, Có chở trăng về kịp tối nay?
Mơ khách đường xa, khách đường xa, Áo em trắng quá nhìn không ra… Ở đây sương khói mờ nhân ảnh, Ai biết tình ai có đậm đà?
Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng Trăng! Ai mua trăng tôi bán trăng cho Không bán đoàn viên, ước hẹn hò… Bao giờ đậu trạng vinh quy đã Anh lại đây tôi thối chữ thơ.
Không, Không, Không! Tôi chẳng bán hồn Trăng. Tôi giả đò chơi, anh tưởng rằng Tôi nói thiệt, là anh dại quá: Trăng Vàng Trăng Ngọc bán sao đang.
Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng, Trăng! Trăng sáng trăng sáng khắp mọi nơi Tôi đang cầu nguyện cho trăng tôi Tôi lần cho trăng một tràng chuỗi Trăng mới là Trăng của Rạng Ngời Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng, Trăng!
Phần Mật đắng là một trong những tập thơ Hàn Mặc Tử hay nhất mà bạn không thể bỏ qua. Dưới đây là một số tác phẩm nổi bật thuộc tập thơ này:
Trời hỡi, bao giờ tôi chết đi? Bao giờ tôi hết được yêu vì, Bao giờ mặt nhựt tan thành máu, Và khối lòng tôi cứng tợ si?
Họ đã xa rồi khôn níu lại, Lòng thương chưa đã, mến chưa bưa… Người đi, một nửa hồn tôi mất, Một nửa hồn tôi bỗng dại khờ.
Tôi vẫn còn đây hay ở đâu? Ai đem tôi bỏ dưới trời sâu? Sao bông phượng nở trong màu huyết, Nhỏ xuống lòng tôi những giọt châu?
Lụa trời ai dệt với ai căng, Ai thả chim bay đến Quảng Hàn, Và ai gánh máu đi trên tuyết, Mảnh áo da cừu ngắm nở nang.
Mây vẽ hằng hà sa số lệ, Là nguồn ly biệt giữa cô đơn. Sao không tô điểm nên sương khói, Trong cõi lòng tôi buổi chập chờn.
Đây bãi cô liêu lạnh hững hờ, Với buồn phơn phớt, vắng trơ vơ. Cây gì mảnh khảnh run cầm cập, Điềm báo thu vàng gầy xác xơ.
Thu héo nấc thành những tiếng khô. Một vì sao lạ mọc phương mô? Người thơ chưa thấy ra đời nhỉ? Trinh bạch ai chôn tận đáy mồ?
Mà anh hay em trong tim đều rạn, Đều chôn sâu hình ảnh một người mơ! Bây giờ đây quấn quít, hiện bây giờ Chỉ biết có đôi ta là đang sống, Đang cho nhau ngọt ngào và đang mộng; Cố làm lơ không biết đến thời gian, Đến bông hoa tàn tạ với trăng ngàn, Đến những tình duyên chung quanh thất vọng; – Nhiều hành tinh tan vì đã lỏng. Ôi muôn năm! Giấc mộng đã đời chưa?
Lúc ấy sóng triều rền rĩ chưa bưa. Cứ nhắm mắt, cứ yêu nhau như chết, Cứ sảng sốt, tê mê và rủ liệt, Đừng nghe chi âm hưởng địa cầu đang Vỡ toang ra từng mảnh, cả không gian, Cả thời gian, từ tạo thiên lập địa, Đều trộn trạo, điều hoà và xí xoá, Thành hư không như tình ái đôi ta…
Lòng ta sầu thảm hơn mùa lạnh, Hơn hết u buồn của nước mây. Của những tình duyên thương lỡ dở, Của lời rên siết gió heo may.
Cho ta nhận lấy không đền đáp, Ơn trọng thiêng liêng xuống bởi trời, Bằng tiếng kêu gào say chếnh choáng, Bằng tim, bằng phổi nóng như sôi.
Và sóng buồn dâng ngập cả hồn, Lan tràn đến bến mộng tân hôn. Khoé cười nức nở nơi đầu miệng, Là nghĩa, trời ơi, nghĩa héo don.
Nghệ hỡi Nghệ, muôn năm sầu thảm Nhớ thương còn một nắm xương thôi Thân tàn ma dại đi rồi Rầu rầu nước mắt bời bời ruột gan
Nghe gió là ôm ngang lấy gió Tưởng chừng như trong đó có hương Của người mình nhớ mình thương Nào hay gió tạt chả vương vấn gì
Nhớ lắm lúc như si như tỉnh Nhớ làm sao bải hoải tay chân Nhớ hàm răng, nhớ hàm răng Mà ngày nào đó vẫn khăng khít nhiều
Dẫu đau đớn vì lời phụ rẫy Như mà ta không lấy làm điều Trăm năm vẫn một lòng yêu Và còn yêu nữa rất nhiều em ơi.